Het overzichtsartikel van Huss toont de mogelijke acties van guanfacine op cellulair niveau, vat enkele grote klinische studies samen en bespreekt de voor- en nadelen van het gebruik, los van eventuele kosten.
De meest effectieve ADHD medicatie zijn al bijna 70 jaar oud: de stimulantia. In 2004-2006 kwamen de langwerkende vormen in Nederland op de markt en even later atomoxetine. Clonidine was enkele decennia geleden nog een beetje in zwang, nu wordt het door veel behandelaren vergeten. De huidige voorkeursmedicatie richt zich dus voornamelijk op de dopaminerge of adrenerge overdacht.
Hopelijk komt dit jaar een voor ons nieuw medicament op de markt: guanfacine ER, het komt uit dezelfde groep als clonidine, maar lijkt minder ongewenste bijwerkingen te hebben. Het is een selectieve α2A-adrenerge receptor agonist; clonidine werkt ook op de andere α2- adrenerge receptor subtypes. Het kan ingezet gaan worden bij onvoldoende effect van de eerste en tweede keuze middelen. Naar verwachting is de regelgeving omtrent vergoeding en eigen bijdrage vergelijkbaar met die van atomoxetine.
De onderzoekers melden dat het naast verhogen van postsynaptische noradrenaline ook effectief lijkt op de uitgroei en rijping van de spines van de dendrieten. Het wordt als monotherapie ingezet, maar ook als adjuvans bij de andere middelen. Het zou in het bijzonder nuttig kunnen zijn bij ticstoornissen of ODD. Guanfacine lijkt ook de emoties en de gevoelens van frustratie in positieve zin te beïnvloeden. Ook kan het gebruikt worden bij PTSS. Het zou sneller effect hebben dan atomoxetine en de effect size is vergelijkbaar, tussen de 0.43 to 0.86.
De dosering bij kinderen en adolescenten is meestal tussen de 1 en 4 mg /dag (0.05–0.12 mg/kg/dag in 1x). De meest voorkomende bijwerkingen zijn slaperigheid (30.4 %), hoofdpijn (26.3 %) en moeheid (14.2 %). Het kan dus ook, net als clonidine, ingezet worden bij circadiane ritme problemen (dan wel de dosis in de avond geven!)Stoppen van de medicatie kan niet abrupt in verband met de kans op tijdelijke bloeddrukstijging, max 1 mg per week afbouwen lijkt een veilige strategie.
Guanfacine Extended Release: A New Pharmacological Treatment Option in Europe. Huss M, Chen W, Ludolph AG. Clin Drug Investig. 2015 Nov 20.
Geïnteresseerden in het hele artikel kunnen het via het ADHD Netwerk opvragen.