Suïcide is in ons land een groot probleem, er zijn bijvoorbeeld driemaal zoveel zelfdodingen per jaar als dat er verkeersslachtoffers zijn! De afgelopen jaren is het aantal suïcides toegenomen tot bijna 1650 per jaar, van wie ruim 100 jongvolwassenen zijn tussen 15 en 25 jaar. Het aantal mensen dat een suïcidepoging doet is rond 94.000 per jaar en 410.000 mensen in de Nederlandse bevolking hebben wel eens suïcidegedachten. Hoewel suïcide niet voorbehouden is aan mensen met een psychiatrische diagnose, blijkt uit onderzoek dat bij 47% tot 74% van alle mensen de suïcide is toe te schrijven aan psychiatrische problematiek.
Helaas heerst ook in ons land nog steeds het idee dat positieve lange-termijn effecten van ADHD behandeling onbewezen zijn. In het rapport van de Gezondheidsraad over ADHD staat: “De commissie is van mening dat de effectiviteit van medicamenteuze en andere behandelingen op de lange termijn wetenschappelijk onbewezen is”1.
In Zweden bestaat de mogelijkheid allerlei bestanden te koppelen. De groep van Lichtenstein heeft hierdoor al vaker mooie studieresultaten laten zien. Door mensen met ADHD, al dan niet behandeld met medicatie, te koppelen aan bestanden over ongelukken en criminaliteit kwam duidelijk naar voren dat lange termijn effecten van medicatie zeer duidelijk zijn: criminaliteit neemt met 40% af2, ongelukken in het verkeer dalen met 58%3.
In de huidige studie werden bijna 38.000 patiënten gevolgd. Hierbij kwamen een aantal interessante bevindingen aan het licht:
Wat al bekend was werd nogmaals gevonden: “suïcide related events” komen meer voor bij mensen met ADHD. Door het geven van medicatie treedt géén toename op van suïcide related events, ook niet bij het gebruik van Atomoxetine (zoals in een black box warning is opgenomen, voorschrijvers wordt geadviseerd dit aan patiënten te melden). Er leek een beschermend effect uit te gaan van stimulantia op suïcide related events, waarschijnlijk op basis van afname van impulsiviteit.
Zoals goede onderzoekers betaamt heeft ook deze groep een paragraaf gewijd aan beperkingen van deze studie. ADHD is nu eenmaal een ingewikkelde aandoening met comorbiditeit, depressie en veel sociale impact. Zij hebben echter een groot aantal variabelen mee beoordeeld wat het stuk zeer lezenswaardig en betrouwbaar maakt.
- Gezondheidsraad. ADHD: medicatie en maatschappij. 3 juli 2014;blz 65.
- N Engl J Med. 2012 Nov 22;367(21):2006-14. doi: 10.1056/NEJMoa1203241. Medication for attention deficit-hyperactivity disorder and criminality. Lichtenstein P1, Halldner L, Zetterqvist J, Sjölander A, Serlachius E, Fazel S, Långström N, Larsson H.
- JAMA Psychiatry. 2014 Mar;71(3):319-25. doi: 10.1001/jamapsychiatry.2013.4174. Serious transport accidents in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder and the effect of medication: a population-based study.Chang Z1, Lichtenstein P1, D’Onofrio BM2, Sjölander A1, Larsson H1.
