Op basis van een Italiaans onderzoeksteam is er recent (2021) een systematische review en meta- analyse verschenen over de effectiviteit van op mindfulness gebaseerde interventies voor ADHD. Ze vonden 31 studies die voldeden aan de eisen om te kunnen gebruiken voor de review en 10 die konden worden gebruikt voor een meta-analyse met in totaal 569 deelnemers.
Een meta-analyse van 7 studies bestaande uit 489 deelnemers vond dat Mindfulness based interventies (MBI’s) het aantal symptomen van ADHD verminderde met een medium effect size en zonder aanwijzingen voor publicatie bias. Als de groepen werden verdeeld in subgroepen met een ‘actieve controle groep’ die bestonden uit psycho-educatie en vaardigheidstraining ontstond er een verschillen in effectiviteit.
In 3 studies waarbij geen gebruik werd gemaakt van een actieve controlegroep (n=187) bleek een grote afname van ADHD symptomen. In 4 studies waarbij wel sprake was van een actieve controlegroep (n=302) bleek er geen significant verschil in vergelijking met MBI.
Een meta-analyise van 10 studes (n = 596) bleek MBI aandachtsproblemen te verminderen met een medium effect size. Door 5 studies bij elkaar te nemen zonder een actieve controle groep (n= 261) bleek een grote afname in aandachtstekort symptomen. Als er echter werd gekeken met een actieve controlegroep ( 5 studies met n=335) bleek er wederom een significant verschil wat betreft effectiviteit.
Bij verdere aanpassingen waarbij rekening werd gehouden met publicatie bias, werd in een 3e meta-analyse van 9 studies (n=563) geen signficant verschil gevonden wat betreft effectiviteit van MBI’s op hyperactiviteit symptomen. Als er alleen werd gekeken naar de 5 studies waarbij sprake was van vergelijking zonder actieve controle groep (n=261) werd er wel een grote afname gezien van hyperactieve symptomen
Bij een 4e meta-analyse waarbij 4 studies werden vergeleken (n=243) bleek er geen verschil op het verbeteren van de executieve functies
Als er werd gecorrigeerd op publicatie bias werd bij een 5e meta-analyse waarbij 6 studies werden geïncludeerd (n=449) bleek een gematigde verbetering wat betreft mindfulness vaardigheden. Er was geen significante verbetering als werd gekeken naar 3 studies waarbij wel gebruik werd gemaakt van een actieve controle groep (n=262)
De auteurs concluderen dan ook op basis van hun bevindingen dat Mindfulness Based interventies wel effectief kunnen zijn bij het behandelen van ADHD maar niet beter dan psychoeducatie of vaardigheidstrainingen
Zij stellen daarbij echter ook dat men voorzichtig moet zijn om de effectiviteit van interventies te vergelijken met een wachtlijstgroep omdat men dan zou kunnen concluderen dat iedere behandeling een significant beter effect zou hebben dan een wachtlijstgroep om ADHD symptomen te verbeteren
Vanwege de methodologische tekortkomingen van de diverse onderzoeken concluderen de onderzoekers dat MBI’s niet beter zijn dan andere actieve (psychologische) interventies in het verminderen van ADHD symptomen en kunnen ze beter gezien worden als complementaire behandelopties dan als een vervanging van psychoeducatie bij de behandeling van mensen met ADHD zoals ook wordt geadviseerd op basis van diverse richtlijnen
Bron:
S.V. Faraone https://www.adhdevidence.org/blog/11-22-22
artikel:
The efficacy of Mindfulness-Based Interventions on
Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder beyond core symptoms: A
systematic review, meta-analysis, and meta-regression.
Journal of Affective Disorders. Volume 292, 1 September 2021, Pages 475-486
Francesco Oliva , Francesca Malandrone , Giulia di Girolamo ,
Santina Mirabella , Nicoletta Colombi , Sara Carletto ,
Luca Ostacoli
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165032721005127?via%3Dihub
Results
Thirty-one full-texts were included. In both adults and children, MBIs showed to be more effective than waiting lists in improving ADHD symptoms and some other outcomes. In adults, a medium pooled effect size was shown by meta-analysis for ADHD symptoms but in some cases a publication bias was detected. Subgroup analysis and meta-regression confirmed the gap detected by our systematic review between the medium/large effect size of inactive-controlled studies and the low/negligible one of active-controlled studies. In children, no active-controlled studies have been conducted. Mindfulness Awareness Practice (MAP) and Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT) were the most used protocols in adult studies, whereas a combination of MBCT and Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR) was more preferred for children and adolescent patients.
Conclusions
Even if further studies with a better methodology are needed, we can suggest the MBIs may be useful as complementation and not as replacement of other active interventions.
