Modafinil als behandeloptie bij ADHD?

Vraag:

In het farmacotherapeutisch kompas wordt Modafinil ook genoemd als middel voor ADHD. Heeft u hier ervaring mee?

Antwoord:

Mijn ervaring is beperkt, maar negatief, en om die reden heb ik deze ervaring ook niet verder laten groeien.

Modafinil is een atypisch stimulerend middel, wat vooral gebruikt wordt bij de behandeling van narcolepsie, en daarnaast ook regelmatig wordt voorgeschreven bij moeheidsklachten. In de Verenigde Staten heeft het een (niet wetenschappelijk onderbouwde) reputatie als cognitive enhancer, waardoor het voor studenten en academici interessant zou zijn.

De langere werkingsduur en het ontbreken van een risico op misbruik en verslaving zouden het een interessant medicijn voor de behandeling van ADHD kunnen maken. Maar dan moet in de eerste plaats ook sprake zijn van een positief effect op de ADHD symptomen, en dit is eigenlijk nooit voldoende aangetoond, met name niet door middel van placebo-gecontroleerd onderzoek. Om deze reden staat het medicijn ook niet vermeld in de recent gepubliceerde Richtlijn ADHD bij volwassenen van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie.

Mijn ervaringen sloten hierbij aan: bij het beperkt aantal patiënten bij wie ik het probeerde, heb ik geen effect op de ADHD-symptomen gezien. Het advies ligt hiermee voor de hand: dit medicijn is (helaas) geen goeie vervanger van de echte stimulantia methylfenidaat en dexamfetamine. Gezien het bovenstaande valt het niet echt aan te bevelen bij de behandeling van ADHD.

Beantwoord door:

Pieter-Jan Carpentier, psychiater Reinier van Arkel groep