Maximale dosering Dexamfetamine

Vraag:

We behandelen een cliënte met dexamfetamine, ze reageert hier redelijk goed op. Wij verwachten dat een hogere dosering mogelijk toch een beter effect op haar concentratie en controle behoefte kan hebben. Ze gebruikt de maximale dosering van 60 mg volgens het farmacotherapeutisch kompas. Sandra Kooij beschrijft in haar boek een maximale dagdosering van 80 mg. Wordt dit ook toegepast in de praktijk? We zijn aarzelend de dosis te verhogen, al zouden we dat gezien het nog niet optimale effect graag uitproberen. 

Antwoord:

Het gegeven dat de medicatie bij cliënt minder lang dan gebruikelijk werkt, wijst al op een afwijkende farmacokinetiek (verminderde absorptie? versnelde eliminatie?), die in de reguliere praktijk evenwel moeilijk verder te onderzoeken is. Ik lees ook geen melding van bijwerkingen; de afwezigheid van bijwerkingen bij deze hoognormale dosering is opnieuw een aanwijzing dat cliënt weinig gevoelig voor dexamfetamine in de gebruikelijke doseringen, en een hogere dosering nodig heeft voor een optimaal effect.

De optimale dosering van stimulantia is per persoon verschillend, en wordt vooral bepaald door farmacokinetische factoren, veel meer dan door het lichaamsgewicht. Uit de praktijk komen aanwijzingen dat patiënten met een verslavings voorgeschiedenis ook een verminderde gevoeligheid hebben voor stimulantia en ook een hogere dosering nodig hebben voor optimale effectiviteit. Ik lees niet dat dit bij betreffende patiënte het geval is. Veel patiënten merken een dosis-respons-effect, nl. dat de effectiviteit toeneemt met hogere dosering. Hierbij is steeds een bovengrens aanwezig: bij een bepaalde dosering wordt het effect niet beter, en/of nemen de bijwerkingen toe.

Het is zeker de moeite waard om te kijken of een hoger dan gebruikelijke dosering (inderdaad 80 mg/dag, en eventueel nog hoger) bij cliënt meer effectief is. De werkrelatie met patiënte is hierbij erg belangrijk: als zij hier goed aan kan meewerken en zichzelf redelijk kan evalueren, wordt het veilig gebruik van deze doseringen ook mogelijk. Het monitoren van de bijwerkingen (met name de eetlustvermindering) is een goede manier om het effect van verschillende doseringen te evalueren. Samen met haar kan dan gekeken worden welke dosering (en in welke verdeling over de dag) het beste bevalt.