ADHD medicatie en paniekaanvallen

Vraag: 

Kunnen stimulantia gebruikt worden bij angst- of paniek klachten? Wat is er bekend over een verhoogde behoefte om sigaretten te gebruiken? 

Antwoord:

Inderdaad kan methylfenidaat bij patiënten met een angststoornis de angstsymptomen doen toenemen. Hier is nog nauwelijks systematisch onderzoek naar gedaan, maar alles wijst erop dat individuele gevoeligheden een rol spelen, wat kan helpen verklaren waarom in dit geval ook het langwerkend methylfenidaat een toename van de paniekaanvallen veroorzaakt.

Dat het gebruik van methylfenidaat bij deze jongen zijn trek naar sigaretten versterkt, is misschien niet gelijk te begrijpen, maar dit fenomeen is al vaker vastgesteld (Rush, 2005); gelukkig komt het niet bij alle patiënten in deze mate voor.  De zelfmedicatiehypothese (in dit geval nicotine)als verklaring voor middelengebruik bij ADHD kan niet alles verklaren; hoewel ADHD-symptomatologie bij verslaving wel degelijk een rol speelt, leidt een stabilisatie van de ADHD symptomen niet automatisch tot controle over het middelengebruik.

Aanvullende literatuur:

Rush CR1, Higgins ST, Vansickel AR, Stoops WW, Lile JA, Glaser PE. Methylphenidate increases cigarette smoking. Psychopharmacology (Berl). 2005 Oct;181(4):781-9.

Beantwoord door: Pieter-Jan Carpentier (psychiater)