Voorbeeld somatiek: ziekte van hashimoto en mitralisklep insufficiëntie

Vraag: 

Voorbeeld vraag: een patiënt van mij heeft de ziekte van Hashimoto en mitralisklepinsufficiëntie. Kan ik deze patiënt instellen op een dexamfetamine? Hij gebruikt medicatie voor Hashimoto, namelijk euthyrox.
  

Antwoord:

Met betrekking tot de mitralisklepinsufficiëntie is mijn advies om te overleggen met de cardioloog. Mocht patiënt niet meer onder behandeling zijn bij de cardioloog dan zou ik de gegevens van de cardioloog bij de huisarts opvragen en met jullie psychiater overleggen of een consult bij de cardioloog geïndiceerd is. Mijn voorkeur zou hier wel naar uitgaan. Je kunt dan ook bij de cardioloog navragen welke controles nodig zijn in de instelperiode.

Met betrekking tot de ziekte van Hashimoto: je kunt mensen met een vertraagde werking van de schildklier die behandeld worden met euthyrox, behandelen met dexamfetamine, mits de patiënt stabiel is ingesteld op de euthyrox. Dit is belangrijk omdat je, als patiënt niet stabiel is ingesteld, geen duidelijk beeld zult krijgen van het effect van de dexamfetamine. Dit omdat er overlap kan zijn in problemen die iemand ervaart als gevolg van de vertraagde werking van de schildklier en de bijwerkingen van de medicatie (vermoeidheid, loom en stemmingsklachten). Ik neem bij mensen met schildklierklachten zelf altijd even contact op met de huisarts.

Je schrijft dat er mogelijk ook sprake is van leverfunctiestoornissen. Dexamfetamine en methylfenidaat worden geklaard via de nieren en niet via de lever. Desondanks is het van belang dat voorafgaand aan de start met medicatie duidelijk is of hier sprake van is of niet. Als er sprake is van leverfunctiestoornissen is zal eerst onderzocht moeten worden wat de aard en ernst is van deze klachten. Als een patiënt leverfunctiestoornissen heeft als gevolg van ernstig, overmatig alcoholgebruik verdient dit eerst aandacht. Belangrijk is om te onderzoeken of er geen sprake is van oesophagusvarices. In reactie op het bloeddrukverhogend effect van de dexamfetamine zou dit tot een bloeding kunnen leiden. In alle gevallen is het belangrijk om te weten wat de oorzaak is van de verstoorde leverfuncties en of hier nog aanvullende behandeling voor nodig is of niet. Pas daarna kan besloten worden of patiënt kan starten met medicatie of niet.

Je kunt patiënten, ook met complexe somatische klachten, over het algemeen goed behandelen met dexamfetamine en methylfenidaat, mits deze somatische klachten goed behandeld zijn en patiënt is vrijgegeven zijn door de behandelend specialist of huisarts. Met hen kun je ook afspraken maken over eventuele controles tijdens en na de instelperiode. Mocht je twijfelen over de interactie tussen verschillende soorten medicatie dan kun je altijd overleggen met de apotheker.

Beantwoord door: Miriam Wauters