Dochterlief zit in de brugklas, maar telt nog steeds op haar vingers. Ze maakt veel fouten in een stapsgewijze aanpak. Ook heeft ze problemen met de volgorde van de te nemen stappen bij een bepaalde strategie. Ze kan geen associaties maken met eerder opgedane kennis en ze heeft problemen met de plaats van getallen. Klokkijken lukt niet en omgaan met geld is een probleem.
Tijdens de basisschoolperiode heb ik me vaak afgevraagd of er sprake is van een rekenprobleem of een rekenstoornis. Problemen bij rekenen heeft iedereen wel eens, maar een stoornis gaat verder. Zo ging het automatiseren van de tafels maar moeizaam en ook het optellen en aftrekken deed ze veel langzamer dan klasgenootjes. Maar omdat school niet aan de bel trok, liet ik het maar zo.
In groep 8 rekende dochter mee op het niveau van groep 7. En zelfs dat ging haar niet gemakkelijk af. Ze had een speciaal bijwerkboek. Dit wordt gebruikt voor de zwakkere leerlingen. Eigenlijk kan ik zeggen dat ze met een rekenachterstand van twee jaar de basisschool heeft verlaten.
Ze zit nu op de HAVO. Naast rekenen heeft ze ook wiskunde en het gaat haar bijzonder moeilijk af. Ze heeft bijles en we stoppen veel tijd en energie in het helpen met haar huiswerk. Het is daarom ongelofelijk wrang dat ze een 1 haalde voor haar proefwerk. Ze had alle sommen fout! Het is een bevestiging: zie je wel, ik kan het niet. Daarbij werkt het demotiverend. Want een 1, hoe haal je dat ooit weer op?
We laten nu verder uitzoeken of er sprake is van dyscalculie. Via wat omwegen spreek ik met de zorgcoördinator van school. Ze pakt het adequaat op, want diezelfde dag is er al een afspraak gemaakt voor een signaleringstest. Mocht hier een vermoeden van dyscalculie uitkomen, dan wordt ze doorverwezen voor verder onderzoek.
Dyscalculie en ADHD komen best vaak samen voor. En dat is dubbel zo lastig. Een leerling met ADHD gaat optellen als hij moet aftrekken. Hij verliest zich bijvoorbeeld tijdens het staartdelen ‘onderweg’ en weet niet meer waar hij mee bezig is. ADHD-problemen beïnvloeden de prognose van dyscalculie in negatieve zin.
Leerlingen met een rekenstoornis merken dat het rekenproces bij hen niet zo vanzelfsprekend is als bij hun medeleerlingen. Door de vele mislukkingen die leerlingen met leerstoornissen ervaren kunnen ze faalangstig worden ten aanzien van schoolse taken. Deze faalangst kan zich beperken tot die taken waarvoor de leerling extra moeite moet doen, maar kan ook uitbreiden naar andere vakken. En als er niet tijdig ingegrepen wordt, kan ernstige faalangst zelfs leiden tot een depressie.
Ondanks de geleverde inspanningen van leerlingen met dyscalculie zijn er zelden succeservaringen. Dit kan erg demotiverend werken. Leerlingen kunnen op hun situatie gaan reageren door storend gedrag. Anderen trekken zich terug en doen niet meer mee. Leerlingen met dyscalculie hebben weinig zelfvertrouwen.
Leerstoornissen worden vaak geassocieerd met ernstige gedragsproblemen. Door de hardnekkigheid van dyscalculie kunnen leerlingen een negatief zelfbeeld en een gebrek aan eigenwaarde ontwikkelen. In combinatie met ongunstige onderwijs- en/of omgevingsfactoren kan dit leiden tot antisociaal gedrag. Een groot deel van de leerlingen met dyscalculie heeft dan ook gedragsproblemen. Reden genoeg om het bij dochter goed uit te zoeken!
Bronnen: www.balansdigitaal.nl en www.prodiagnostiek.be
